Nghèo tiền, giàu đam mê

Năng suất chiếc máy xới cỏ do anh chế tạo bằng 10-15 lao động, tiết kiệm hơn 1 triệu đồng/ngày so với thuê lao động thủ công.

Thành công nhờ bền chí

Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh Hiểu không được đến trường như các bạn cùng trang lứa. 15 tuổi anh đã đi học nghề sửa chữa xe máy tại thị trấn Hát Lót (Mai Sơn, Sơn La). Nhờ vừa học, vừa làm, khả năng quan sát tốt và chịu khó học hỏi thêm từ thầy, từ bạn; anh đã nắm vững cách sửa chữa, chế tạo nhiều loại động cơ nổ.

Trở về với cuộc sống gia đình, anh Hiểu vừa làm nghề sửa chữa xe máy, vừa đảm đương thêm việc đầu tư, chăm sóc hơn 1,8ha cây ăn quả của gia đình mình ở bản Chiềng Kim. Những lúc tự tay làm cỏ trên vườn hay phải thuê nhân công lao động, anh Hiểu quan sát và nhận ra rằng: Lao động thủ công rất vất vả mà năng suất không cao. Tiền thuê nhân công xới đất, làm cỏ… đối với các chủ trang trại là rất lớn. Nếu muốn diệt cỏ nhanh và hiệu quả, các trang trại vẫn thường dùng thuốc diệt cỏ. Phương pháp này tuy nhanh hơn, hiệu quả kinh tế hơn nhưng lại ảnh hưởng xấu tới môi trường cũng như để lại các tồn dư độc hại trong chính sản phẩm của trang trại.

Nhiều ngày trăn trở, thấy ở vùng nông thôn có những chiếc xe máy cũ, dân ít sử dụng vì không an toàn, bán với giá chỉ 500.000 đến hơn 1 triệu đồng, anh Hiểu nảy ra ý định lợi dụng máy xe để làm động cơ cho một cỗ máy xới cỏ mà từ lâu anh đã thai nghén trong đầu. Anh Hiểu kể: Năm 2016, tôi bắt đầu nghiên cứu và chế tạo máy xới cỏ. Lần đầu bắt tay làm gặp không ít khó khăn, do có nhiều chi tiết chưa đáp ứng yêu cầu và gặp nhiều lỗi trục phay của máy. Thất bại nhiều, tốn kém cũng không ít nhưng tôi nghĩ, nông dân vùng cao rất cần những chiếc máy xới cỏ giá rẻ và phù hợp với địa hình đồi dốc. Vì thế, tôi không bỏ cuộc.

Kiên trì sáng tạo

Sau nhiều lần thử nghiệm và điều chỉnh, cuối năm 2016, chiếc máy xới cỏ đầu tiên của anh Hiểu được lắp ráp hoàn chỉnh. Máy có động cơ từ xe máy cũ, đặt trên một dàn khung tự chế để nối với trục phay. Trên trục phay này lắp các lưỡi dao để xới cỏ. Điều khiển máy bằng tay và có thể xới đất có độ sâu từ 5-10cm; chiều dài của máy là 1,2m, chiều rộng 80cm, nặng khoảng 40-45kg. Theo anh Hiểu, chiếc máy xới cỏ của anh trị giá khoảng 4 triệu đồng.

Qua tìm hiểu, những chiếc máy xới cỏ đang được bán ngoài thị trường có giá trên 10 triệu đồng nhưng vẫn có những điểm chưa phù hợp với điều kiện sản xuất của nông dân vùng cao. Máy xới cỏ do anh Hiểu chế tạo có thể làm được ở những khu vực dốc thoải, xới lần 1 cỏ sạch khoảng 80%, xới lại lần 2 cỏ sạch 100%, có thể xới từ 2.000-2.500m2 đất/ngày, tiêu tốn hết 4 lít xăng. Tính theo giá ngày công hiện tại (150.000 đồng/người), dùng máy xới cỏ một ngày tiết kiệm được hơn 1 triệu đồng.

Hiện đã có nhiều người đến đặt mua máy của anh Hiểu, giúp anh có thêm động lực sáng chế. Anh tâm sự: Tôi sẽ tiếp tục cải tiến, khắc phục mặt còn hạn chế để chiếc máy có thêm công dụng, giúp nông dân giảm chi phí đầu tư ban đầu, ngày công lao động và nâng cao thu nhập.