Điều gì sẽ tạo cú hích thúc đẩy kinh tế Việt Nam nhảy vọt?

Lực lượng dân số trẻ và am hiểu công nghệ đang thúc đẩy lĩnh vực khởi nghiệp của Việt Nam tiến về phía trước - Ảnh: NTCC

Một quốc gia khởi nghiệp đầy sôi động

Tầm nhìn trở thành một quốc gia khởi nghiệp không còn là giấc mơ xa vời đối với Việt Nam. Với hơn 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp về đổi mới sáng tạo, trong đó có các “kỳ lân” được định giá hơn 1 tỉ đô la Mỹ như MoMo và Sky Mavis, năng lực tăng trưởng thật sự dựa trên đổi mới sáng tạo của Việt Nam đến năm 2050 đang dần được bồi đắp. 

“Tuy khởi đầu chậm hơn so với các nước trong khu vực, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đang nổi lên với một nguồn lực mạnh mẽ và năng động” là nhận định của tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Thư, chủ nhiệm cấp cao bộ môn Khởi nghiệp kinh doanh tại RMIT Việt Nam. “Hệ sinh thái này được thúc đẩy bởi lực lượng dân số trẻ, am hiểu công nghệ cùng các chính sách hỗ trợ tích cực của Chính phủ”. 

Trong bối cảnh Việt Nam đang trên đà hướng tới trở thành quốc gia có thu nhập cao, tinh thần khởi nghiệp không chỉ là đòn bẩy kinh tế mà còn là cơ hội để giới trẻ kiến tạo tương lai của chính mình, đồng thời giải quyết những vấn đề trong cuộc sống bằng chính các sáng kiến do họ ươm tạo. 

Các đô thị như TP.HCM và Hà Nội đã và đang phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực như công nghệ tài chính (fintech) và blockchain, nhờ vào các sáng kiến như Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia và Đề án 844. Theo tiến sĩ Justin Xavier, quản lý cấp cao phụ trách Dự án và Hợp tác quốc tế tại Khoa Kinh doanh, RMIT Việt Nam, hệ sinh thái khởi nghiệp cũng được hưởng lợi từ cơ hội trải dài trong thị trường nội địa, dòng vốn đầu tư mạo hiểm ngày càng tăng và sự dịch chuyển thương mại toàn cầu. 

Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn tồn tại. “Các công ty khởi nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nhân tài có trình độ và thiếu dự án có khả năng mở rộng quy mô. Việt Nam cũng cần đầu tư nhiều hơn vào giáo dục và chính sách để thu hút nhà đầu tư và các nhà khởi nghiệp”, tiến sĩ Xavier nhận định. 

Bước tiến tiếp theo cho các công ty khởi nghiệp Việt

Đến năm 2050, bức tranh khởi nghiệp Việt Nam được kỳ vọng sẽ chuyển mình mạnh mẽ, phản ánh rõ nét xu thế dịch chuyển sâu rộng sang nền kinh tế tri thức. 

“Chuyển đổi này sẽ tạo ra cơ hội cho các công ty khởi nghiệp trong nhiều ngành như thương mại điện tử, trí tuệ nhân tạo, fintech, công nghệ giáo dục, công nghệ y tế và công nghệ nông nghiệp. Cam kết của Việt Nam về phát thải ròng bằng 0 (net-zero) vào năm 2050 cũng sẽ thúc đẩy các công ty khởi nghiệp hướng tới việc ưu tiên đạt hiệu suất năng lượng và thực hành bền vững trong mô hình kinh doanh”, tiến sĩ Thư nói. 

Tiến sĩ Justin Xavier (trái) và tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Thư (phải) - Ảnh: NTCC

Tiến sĩ Thư tin rằng khu vực tư nhân sẽ trở thành xương sống của nền kinh tế Việt Nam và được dẫn dắt bởi các doanh nghiệp khởi nghiệp. 

“Đến năm 2050, nếu các tập đoàn tư nhân trong nước có thể cạnh tranh với các tập đoàn lớn trên khu vực, thúc đẩy những dự án như đường sắt cao tốc hay cơ sở hạ tầng số, đồng thời hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu, sẽ tạo ra một bước nhảy vọt mang tính chuyển đổi. Đó là viễn cảnh của một Việt Nam tự chủ, năng động, lớn mạnh dựa trên nội lực chứ không phải nguồn lực từ bên ngoài”, tiến sĩ Thư nói. 

Tương lai được thúc đẩy bởi sức sáng tạo trong nước

Nhìn về năm 2050, cả hai chuyên gia RMIT đều coi tinh thần khởi nghiệp là trụ cột phát triển quốc gia cho Việt Nam và là con đường tiến đến một nền kinh tế bền bỉ, tự cường. 

Tiến sĩ Thư nhận định: “Việc chuyển đổi sang mô hình nơi các công ty khởi nghiệp tư nhân dẫn đầu về đổi mới, công nghệ và khả năng cạnh tranh toàn cầu là một viễn cảnh đầy hứa hẹn”. 

Tiến sĩ Xavier thì chia sẻ rằng ông được truyền cảm hứng từ nguồn năng lượng và sức sáng tạo của giới trẻ Việt Nam. “Điểm mạnh nhất chính là sự kết hợp giữa dân số trẻ, am hiểu công nghệ và hệ sinh thái công nghệ đang phát triển nhanh chóng. Tinh thần khởi nghiệp và sức bật của các startup Việt Nam đang đưa đất nước vào vị thế ngôi sao đang lên trên bản đồ khởi nghiệp toàn cầu”. 

Hành trình đến 2050 là chuỗi bài bình luận chuyên gia do Đại học RMIT Việt Nam thực hiện, nhằm khám phá những chuyển dịch mang tính bước ngoặt của Việt Nam trong 25 năm tới. Mỗi bài viết mang đến những dự báo táo bạo, giải pháp thực tế và góc nhìn dài hạn để đất nước vững bước tiến vào tương lai.